Từ tháng 4/2020 đến tháng 8/2020, Nguyễn Văn Bình, SN 1992, trú tại xã Yên Mỹ, huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa đã lập công ty, tự xưng là Phó Trưởng phòng nhân sự của Tập đoàn Vingroup để lừa đảo, với tổng số tiền chiếm đoạt gần 500 triệu đồng.
Cựu tổng giám đốc Việt Á mong tòa "xem xét công trạng"
Trong hai ngày xét xử trước đó, mỗi khi được cảnh sát dẫn giải vào phòng xử, bị cáo Phan Quốc Việt cười tươi, gật đầu chào, thi thoảng quay sang nói chuyện với cựu thượng tá Hồ Anh Sơn và các bị cáo khác.
Bị cáo Hồ Anh Sơn tại phiên tòa ngày 29-12
Trả lời thẩm vấn, ông Việt cho biết Việt Á tham gia đề tài nghiên cứu, chế tạo kit xét nghiệm với Học viện Quân y vì trước đó công ty của ông "đã là doanh nghiệp hàng đầu" trong ngành sản xuất kit xét nghiệm.
Cựu tổng giám đốc Việt Á cho hay "không có động cơ vụ lợi" vì khi xông vào tâm dịch chính bản thân ông chấp nhận hy sinh cả tính mạng. Ông Việt khẳng định "riêng về vấn đề xét nghiệm thì công trạng của Việt Á phải lớn hơn Bộ Y tế".
Trong khi đó, bị cáo Hồ Anh Sơn thừa nhận đã soạn văn bản cho Công ty Việt Á cùng nghiên cứu kit xét nghiệm với Học viện Quân y.
Các bị cáo trong phiên tòa chiều 29-12 - Ảnh: DANH TRỌNG
Đáng chú ý, trong phần tự bào chữa, bị cáo Sơn chỉ xin tòa đặt một câu hỏi: "Nếu chúng ta ở trong hoàn cảnh như vậy với chất lượng hai bộ kit như vậy thì chúng ta chọn phương án nào?".
Đối đáp lại quan điểm bào chữa của các luật sư, bị cáo, viện kiểm sát khẳng định việc mua bán kit xét nghiệm giữa Công ty Việt Á và Học viện Quân y phục vụ cho việc phòng chống dịch diễn ra với rất nhiều hợp đồng, trong thời gian dài, nên "không còn là tình thế cấp thiết".
Đại diện viện kiểm cho rằng bị cáo Sơn là một nhà khoa học "không thể dùng kết quả nghiên cứu của người khác để đánh bóng tên tuổi, vụ lợi".
Nói lời sau cùng, cựu thượng tá Hồ Anh Sơn thừa nhận sai phạm, cho hay "nếu thời gian quay lại vẫn dấn thân nhưng chọn con đường đúng đắn".
Còn Phan Quốc Việt mong tòa xem xét công trạng của mình, giá trị của kit Việt Á, bối cảnh phạm tội, "hoàn toàn vì lợi ích chung của đất nước", để cho bị cáo mức án thấp nhất có thể.
Các bị cáo còn lại đều bày tỏ sự ăn năn, hối hận, mong tòa cân nhắc, cho hưởng chính sách khoan hồng.
Bản án xác định, trước tình hình dịch COVID-19 xuất hiện ở nước ngoài, có nguy cơ vào Việt Nam, ban giám đốc Học viện Quân y đã chỉ đạo các cơ quan chức năng xây dựng kế hoạch phòng, chống dịch, trong đó có nhiệm vụ nghiên cứu bộ kit xét nghiệm COVID-19.
Do vụ lợi cá nhân, từ tháng 1-2020, Trịnh Thanh Hùng đã thông đồng với Phan Quốc Việt và Hồ Anh Sơn đưa Công ty Việt Á vào tham gia đề tài với vai trò là cơ quan phối hợp, sản xuất 20.000 test kit thử nghiệm. Sau đó để Việt Á được cấp phép, sản xuất thương mại trái pháp luật bộ kit.
Hành vi gian dối của các bị cáo đã gây thiệt hại gần 18,5 tỉ đồng. Ông Hùng bị cáo buộc nhận "lót tay" 350.000 USD từ Việt Á, ông Sơn nhận 2,5 tỉ đồng.
Ngoài ra, Phan Quốc Việt chi hơn 7,1 tỉ đồng cho nhóm cựu sĩ quan Học viện Quân y liên quan sai phạm trong đấu thầu vật tư y tế tại Bắc Ninh, Bắc Giang và TP.HCM, giai đoạn tháng 5 đến tháng 12-2021.
Bị cáo Nguyễn Văn Đông tại tòa sơ thẩm.
Khoảng 17 giờ ngày 22-9-2023, Đông cùng ông Đặng Văn Tính, ông Quách Văn Nghét và vợ chồng ông Phan Văn Sao, bà Bùi Thị Dung uống rượu tại chòi vuông tôm của ông Sao ở ấp Bờ Xáng, xã Vĩnh Thuận, huyện Vĩnh Thuận.
Quá trình uống rượu, giữa ông Tính và Đông xảy ra mâu thuẫn dẫn đến đánh nhau. Đông bỏ về chòi vuông của mình gần đó lấy dao yếm rồi quay lại chòi vuông ông Sao chém ông Tính.
Thấy Đông cầm dao quay trở lại, ông Nghét chạy ra định can ngăn, nhưng Đông cầm dao hâm dọa nếu ai can ngăn sẽ chém. Ông Tính ngồi bên trong chòi vuông cầm gạch ống thủ sẵn, vợ chồng ông Sao bỏ chạy và truy hô mọi người.
Đông cầm dao lao vào chém ông Tính, ông Tính cầm gạch đánh vào đầu Đông. Cả hai xô xát đến khi thấy ông Tính nằm bất động, Đông cầm dao bỏ về nhà.
Vợ chồng ông Sao thấy ông Tính nhiều thương tích, nằm bất tỉnh nên nhanh chóng đưa đến Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Thuận cấp cứu, sau đó được chuyển tiếp lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang điều trị. Ông Tính có tỷ lệ thương tích 47%.
Công an mời Đông về trụ sở làm việc, tại đây Đông thừa nhận hành vi phạm tội của mình, đồng thời Đông làm đơn đề nghị xử lý ông Tính về tội cố ý gây thương tích vì dùng gạch đánh vào vùng đầu Đông gây thương tích 1%.
Tại phiên tòa sơ thẩm, Đông tự nguyện xin rút đơn không yêu cầu xử lý ông Tính về tội cố ý gây thương tích.
Các bị cáo làm mất uy tín, lòng tin của nhân dân với quân đội
Hội đồng xét xử đánh giá tính chất vụ án đặc biệt nghiêm trọng. Hành vi của các bị cáo đã xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan tổ chức, làm mất uy tín, lòng tin của nhân dân đối với quân đội.
Hội đồng xét xử tuyên án với các bị cáo - Ảnh: DANH TRỌNG
Bên cạnh đó, hành vi của các bị cáo còn xâm phạm đến tính đúng đắn, cạnh tranh công bằng trong đấu thầu, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước. Vi vậy, tòa cho rằng cần xử lý nghiêm các bị cáo theo quy định pháp luật.
Hội đồng xét xử cho rằng đây là vụ án đồng phạm giản đơn.
Trong đó, bị cáo Trịnh Thanh Hùng vì vụ lợi cá nhân mà đã lợi dụng chức vụ quyền hạn Bộ Khoa học và Công nghệ giao để thông đồng với Phan Quốc Việt rồi yêu cầu Hồ Anh Sơn đưa Việt Á vào tham gia đề tài nghiên cứu, sản xuất kit xét nghiệm, sau đó nghiệm thu đề tài trái pháp luật.
Bị cáo Phan Quốc Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng và Hồ Anh Sơn dùng kit của Việt Á cung cấp đưa đi thử nghiệm, nghiệm thu đề tài trái pháp luật.
Ngoài ra Phan Quốc Việt vì vụ lợi cá nhân, muốn bán được nhiều kit thu nhiều lợi nhuận nên để Học viện Quân y nhận kit, lập các văn bản trước rồi hợp thức sau, sau đó chi tiền "hoa hồng" cho các bị cáo khác. "Bị cáo Việt giữ vai trò, trách nhiệm chính trong vụ án".
Bị cáo Hồ Anh Sơn được Học viện Quân y phân công nhiệm vụ nghiên cứu đề tài, tuy nhiên bị cáo không thực hiện việc nghiên cứu, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các nội dung của đề tài mà thông đồng cùng Hùng và Việt sử dụng kit của Việt Á để cung cấp, đưa đi thử nghiệm đề tài trái pháp luật.
Các bị cáo nghe tuyên án - Ảnh: DANH TRỌNG
Bị cáo Sơn phải chịu trách nhiệm sau bị cáo Hùng và Việt, và chịu trách nhiệm với thiệt hại của việc nghiên cứu đề tài.
Ngoài ra Hồ Anh Sơn còn lợi dụng chức vụ quyền hạn thu gom tăm bông, ống môi trường, dán nhãn Học viện Quân y rồi bán lại cho Công ty Việt Á để thu lời bất chính.